Αγάπησε τον εαυτό σου

Η αγάπη και η εμπιστοσύνη προς τον εαυτό μας είναι οι δυο πυλώνες που επιτρέπουν την είσοδο της αυτοεκτίμησης. Όπως δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε κάποιον αν δεν τον εμπιστευόμαστε, ούτε να τον αγαπήσουμε αν δεν τον αποδεχτούμε, έτσι δεν μπορούμε να εκτιμήσουμε και τον εαυτό μας αν δεν τον εμπιστευτούμε, ούτε να τον αγαπήσουμε αν δεν τον αποδεχτούμε όπως ακριβώς είναι: με τα προτερήματα και τα ελαττώματά του.

Αγαπώ τον εαυτό μου, σύμφωνα με τους ειδικούς της ανθρώπινης ψυχολογίας και συμπεριφοράς, σημαίνει ότι ενδιαφέρομαι γι αυτόν, τον φροντίζω, του αναγνωρίζω το δικαίωμα να υπάρχει και να εκφράζεται αυθεντικά. «Άτομα χωρίς αγάπη για τον εαυτό τους, κι επομένως χωρίς αυτοεκτίμηση», εξηγεί η ψυχοθεραπεύτρια κ. Νάνσυ Χριστοφόρου, «τείνουν να παραμελούν τον εαυτό τους και σε ακραίες περιπτώσεις να αυτοκαταστρέφονται».

Εμπιστεύομαι τον εαυτό μου σημαίνει ότι έχω εμπιστοσύνη στην ικανότητά μου να σκέφτομαι, να μαθαίνω, να κάνω επιλογές, να παίρνω αποφάσεις, να προσαρμόζομαι στις αλλαγές. Κι ακόμα: στην ικανότητά μου να συνειδητοποιήσω ότι η ευτυχία μού αξίζει, είναι δικαίωμά μου και μπορώ να την κατακτήσω.

Πώς όμως μπορούμε να αγαπήσουμε και να εμπιστευτούμε τον εαυτό μας;

Συνειδητοποιώντας την πραγματικότητά μας! Η ψυχοθεραπεύτρια Νάνσυ Χριστοφόρου μάς δείχνει το δρόμο που οδηγεί στη γέννηση του αισθήματος αυτοεκτίμησης, μέσα από απλές ασκήσεις και μεθόδους.

Βήμα 1ο
Αποδεχτείτε ότι δεν είστε και δεν θα μπορέσετε ποτέ να είστε τέλειοι. Και παράλληλα κατανοήστε ότι για να σας αγαπήσουν και να σας εκτιμήσουν οι άλλοι δεν χρειάζεται να είστε τέλειοι. Άλλωστε, γύρω σας υπάρχουν τέλειοι άνθρωποι;

Βήμα 2ο
Εντοπίστε τα συμπτώματα ή τις συμπεριφορές σας που οφείλονται στην έλλειψη αυτοεκτίμησης. Στις περισσότερες των περιπτώσεων είναι εύκολο να το καταλάβουμε: Κοκκινίζουμε, παγώνουμε, ιδρώνουν τα χέρια μας, σφίγγεται το στομάχι μας, τραυλίζουμε, τα χάνουμε, κόβεται η αναπνοή μας, τρέμουν τα πόδια μας κ.λπ. κάθε φορά που βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ένα πρόβλημα ή έναν άνθρωπο. Σε πολλές όμως περιπτώσεις η έλλειψη αυτοεκτίμησης κρύβεται καλά πίσω από συμπεριφορές που εμείς τις αποδίδουμε αλλού. 

Παράδειγμα 1ο: Ένας άνθρωπος που δεν μπορεί να δημιουργήσει μια σχέση ζωής και αλλάζει τον έναν ερωτικό σύντροφο μετά τον άλλο δεν είναι ένας «δήμιος» που εκτελεί εν ψυχρώ τους συντρόφους του εγκαταλείποντάς τους, αλλά θύμα της έλλειψης αυτοεκτίμησης. Τους «φεύγει» πριν τον «φύγουν» εκείνοι.

Παράδειγμα 2ο: Ένας άνθρωπος που νιώθει συνεχώς την ανάγκη να προβάλλει τα διπλώματά του, να μιλάει για τους διάσημους φίλους του ή τα υλικά αγαθά που διαθέτει, με άλλα λόγια ένας άνθρωπος που δείχνει τέτοιο αίσθημα ανωτερότητας, ουσιαστικά δεν είναι παρά κάποιος με παντελή έλλειψη αυτοεκτίμησης. Είναι κάποιος που έχει χάσει την επαφή του με την πραγματικότητά του και τον απασχολεί μόνο η εντύπωση που κάνει στους άλλους. Παράδειγμα 3ο: Τα άτομα με παραπανίσια κιλά που θέλουν, αλλά δεν καταφέρνουν να τα χάσουν είναι άτομα με χαμηλή αυτοεκτίμηση. Στην πραγματικότητα τα παραπανίσια κιλά που πήραν και δεν χάνουν είναι αυτά που τους προστατεύουν από τους άλλους: προβάλλουν το πάχος τους και σχολιάζονται γι αυτό, έτσι υποσυνείδητα πιστεύουν ότι τα υπόλοιπα ελαττώματά τους περνάνε απαρατήρητα.

Άσκηση 1η
Το πρώτο καθοριστικό βήμα για την αναβάθμιση του αισθήματος αυτοεκτίμησης είναι η συνειδητοποίηση και η αποδοχή όλων εκείνων των καταστάσεων που μας προκαλούν φόβο και μας φρενάρουν. Επαναλαμβάνετε και συμπληρώνετε καθημερινά προφορικά και γραπτά τις εξής φράσεις επί μια εβδομάδα:

*Αν θέλω να είμαι πιο ευτυχισμένος θα πρέπει να…
*Αν αποδεχτώ τους φόβους μου, θα γίνω πιο..
*Το να είμαι υπεύθυνος για τον εαυτό μου σημαίνει…

Η άσκηση απαιτεί να απαντάμε αυθόρμητα σε αυτές τις ερωτήσεις, χωρίς να προσπαθούμε να θυμηθούμε ποια απάντηση δώσαμε την προηγούμενη ή την προ-προηγούμενη ημέρα. Η επανάληψη βοηθάει το υποσυνείδητό μας να αντιμετωπίσει οτιδήποτε του είναι δυσάρεστο και μέχρι σήμερα προσπαθούσε να αποφύγει.

Άσκηση 2η
Καταγράψτε αναλυτικά ό,τι σας φοβίζει, ό,τι ποθείτε και ως τώρα δεν μπορέσατε να πραγματοποιήσετε. Γράψτε: *Αποδέχομαι τον κίνδυνο της αποτυχίας.
*Εκφράζω τον αληθινό μου εαυτό.
*Λέω «όχι» χωρίς να γίνομαι επιθετικός.
*Κάνω αυτό που νομίζω σωστό, χωρίς να δικαιολογούμαι στον εαυτό μου και στους άλλους.

Επαναλαμβάνοντας αυτές τις φράσεις θα διαπιστώσετε ότι χωρίς να το καταλάβετε θα περάσετε από το «γνώρισε τον εαυτό σου» στο «αγάπησε τον εαυτό σου». Και τότε θα μπορέσετε να γίνετε πιο ανοιχτοί απέναντι στους άλλους.

Τα 6 κλειδιά της εμπιστοσύνης στον εαυτό μας:

1. Η συνειδητή ζωή

Ζω συνειδητά σημαίνει εστιάζω την προσοχή μου στο καθετί που συμβαίνει γύρω μου, στο καθετί που κάνω.

2. Η αποδοχή του εαυτού

Αποδέχομαι τον εαυτό μου σημαίνει ότι του επιτρέπω να σκέφτεται, να αισθάνεται και να λειτουργεί χωρίς να τον φρενάρω συνεχώς κατηγορώντας τον για τις σκέψεις, τα συναισθήματα ή τις πράξεις του, χωρίς να ντρέπομαι γι αυτά, χωρίς να τα αρνούμαι.

3. Η ευθύνη του εαυτού

Αναλαμβάνω την ευθύνη του εαυτού μου σημαίνει ότι σταματάω να ρωτάω «ποιος ή τι φταίει» κάθε φορά που κάτι κακό μου συμβαίνει και θέτω στον εαυτό μου το ερώτημα: «τι πρέπει να κάνω τώρα;».

4. Η έκφραση του εαυτού

Εκφράζω τον εαυτό μου σημαίνει ότι είμαι «εγώ» και όχι αυτό που οι άλλοι θα ήθελαν να είμαι.

5. Η ταυτοποίηση των στόχων

Ξεκαθαρίζω τι θέλω και τι χρειάζεται να κάνω για να πετύχω.

6. Η προσωπική αξιοπρέπεια

Σέβομαι τις αρχές μου και τις εφαρμόζω, με οποιοδήποτε κόστος.

Άσκηση 3η

Κάθε φορά που νιώθετε άσχημα για κάτι διερευνήστε το ως εξής:
*Εντοπίστε με ακρίβεια τι σας προκάλεσε αυτό το δυσάρεστο συναίσθημα, ποια σκέψη κρύβεται πίσω από αυτό. *Καταγράψτε τη ή πείτε τη σε κάποιον.

Εν συνεχεία υποβάλετε τη σκέψη αυτή στις εξής τέσσερις ερωτήσεις:
1. Είναι αλήθεια; Καταγράψτε όλες τις διαφορετικές απαντήσεις που σας έρχονται στο μυαλό με αφορμή τη συγκεκριμένη σκέψη.

2. Είμαι απόλυτα σίγουρος/η ότι είναι αλήθεια; Έχετε αποδείξεις γι αυτό που σκέφτεστε; Αν ναι, ποιες είναι αυτές; Τι είναι αυτό που σας επιτρέπει να είστε τόσο βέβαιος/η; Καταγράψτε τις απαντήσεις.

3. Πώς με κάνει να αισθάνομαι η σκέψη αυτή; Καταγράψτε λεπτομερώς τα συναισθήματα και τις συμπεριφορές που σας «βγάζει» αυτή η σκέψη.

4. Πώς θα ένιωθα ή τι θα έκανα αν δεν υπήρχε αυτή η σκέψη;

Φανταστείτε ότι με ένα μαγικό τρόπο δεν υπάρχει αυτή η σκέψη και αντικαταστήστε τη με μια άλλη της αρεσκείας σας. Φτιάξτε δηλαδή ένα ολοκαίνουριο σενάριο. Τι διαφορετικό θα κάνατε; Και σε τι θα άλλαζε τα πράγματα;

Μέθοδος Διαχείρισης της “Εικόνας του εαυτού”

Η εικόνα μας, αυτή που εμείς έχουμε για τον εαυτό μας και αυτή που νομίζουμε ότι οι άλλοι έχουν για μας, παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαδικασία να εκτιμήσουμε τον εαυτό μας. Τολμήστε λοιπόν να κοιτάξετε τον εαυτό σας στον καθρέφτη και καταγράψτε όλα όσα σας αρέσουν σε αυτόν καθώς και εκείνα που δεν σας αρέσουν. Προσπαθήστε να μη σκέφτεστε τι αρέσει ή δεν αρέσει στους άλλους πάνω σας. Εντοπίζοντας τα συν και τα πλην της εικόνας σας και αναζητώντας τρόπους για να προβάλετε τα συν και να βελτιώσετε τα πλην, έχετε ήδη κάνει μεγάλα βήματα για να νιώσετε καλύτερα. Έχετε ασχοληθεί κατ αρχάς με τον εαυτό σας, πράγμα που σημαίνει ότι ενδιαφέρεστε γι αυτόν, ότι αρχίσατε να τον αγαπάτε. Δεν είναι κακό να ζητήσετε τη συμβουλή ανθρώπων της εμπιστοσύνης σας ή και ειδικών στυλίστες, φυσιογνωμιστές, διαιτολόγοι κ.ά. για το πώς θα μπορούσατε να βελτιώσετε την εικόνα σας.