Υπάρχει διαφορά μεταξύ θλίψης και κατάθλιψης. Θλίψη είναι η άσχημη ψυχολογική διάθεση, η δυσφορία, ο φόβος και η ενοχή, που προκαλούνται από κάποιο χωρισμό η την απώλεια ενός αγαπητού προσώπου, από κάποιο προσωπικό, οικογενειακό και κοινωνικό γεγονός. Ως κατάθλιψη, από ψυχιατρικής πλευράς, χαρακτηρίζεται μια μονιμότερη κατάσταση που δείχνει μια μεγάλη διαταραχή στον εσωτερικό κόσμο του ανθρώπου, η οποία δημιουργεί πολλά σωματικά συμπτώματα, όπως δυσκολία στον ύπνο, ανορεξία, αδιαφορία για την ζωή, αίσθηση κόπωσης, απώλεια δυνάμεων, ανησυχία, απαισιοδοξία, απόγνωση κλπ.
Τέτοιες καταθλιπτικές καταστάσεις συναντούμε πολύ συχνά σε ανθρώπους της εποχής μας. Τα αίτια της νόσου αυτής είναι πολυπαραγοντικά, δηλαδή οφείλονται σε βιολογικούς μηχανισμούς, σε γενετικές προδιαθέσεις, στην πίεση και το άγχος, στις ατομικές ενοχές και τις τύψεις της συνειδήσεως κλπ. Ακόμη, η έλλειψη νοήματος για την ζωή και η προχωρημένη ηλικία δημιουργούν έντονες καταθλιπτικές καταστάσεις, που θεραπεύονται και με φαρμακευτική αγωγή, κυρίως όμως με την αλλαγή στάσης ζωής, με το να αποκτήση ο άνθρωπος νόημα ζωής και σε αυτό βοηθά πολύ η πίστη στον Θεό και η όλη εκκλησιαστική ζωή.
Νεότερες έρευνες έδειξαν ότι η κατάθλιψη θα είναι μάστιγα της εποχής μας. Από την κατάθλιψη σήμερα προσβάλλονται οι επώνυμοι και ισχυροί άνδρες και γυναίκες. «Διάσημοι συγγραφείς, ζωγράφοι, πολιτικοί, ηθοποιοί και τραγουδιστές έχουν κατά καιρούς αναμετρηθεί μαζί της». Η κατάθλιψη δεν κάνει διακρίσεις και κτυπά εξίσου επώνυμους και ανώνυμους. Από την μάστιγα δεν έχουν ξεφύγει ούτε διάσημοι κωμικοί.
Είναι τρομερό να σκέπτεται κανείς ότι όλοι αυτοί που εξασκούν ένα δημιουργικό ρόλο, και κατά βάση η δημιουργία είναι αντίθετη με την κατάθλιψη, να πάσχουν από αυτήν την νόσο. Και το εκπληκτικότερο είναι το να υποφέρουν από την κατάθλιψη και οι κωμικοί ηθοποιοί που προκαλούν το γέλιο στους άλλους η και εκείνοι που ψυχαγωγούν το ευρύ κοινό. Και διερωτάται κανείς: Πως είναι δυνατόν να προκαλεί κανείς γέλιο στους άλλους και ο ίδιος να πάσχει από κατάθλιψη, η παρά το γέλιο να οδηγείται ο ίδιος στην κατάθλιψη;
Φαίνεται ότι, όταν κανείς έχει έναν κακό ψυχολογικό κόσμο, αυτό εκδηλώνεται με σπασμωδικές εξωτερικά κινήσεις και με διάφορα ξεσπάσματα, λόγων, γέλιου, κινήσεων, και ιδιόρρυθμης συμπεριφοράς.
Τα βιολογικά αίτια παίζουν έναν ρόλο, αλλά τον βασικότερο ρόλο τον διαδραματίζουν τα ψυχολογικά και τα πνευματικά αίτια. Γιατί, όταν ο άνθρωπος φροντίζει να έχει έναν καλό ψυχολογικό και πνευματικό κόσμο, τότε μπορεί με μεγαλύτερη ευκολία να αντιμετωπίσει τις ψυχολογικές καταστάσεις, που προέρχονται ακόμη και από νευρολογικά αίτια, και τις κακές βιολογικές καταστάσεις.
Πολλοί άνθρωποι φορτώνουν την ζωή τους με πολλά «μπάζα», κουράζουν υπέρμετρα το σώμα τους και μαστιγώνουν βάναυσα την ψυχή τους, στηρίζονται αποκλειστικά στην ηδονή και την ευδαιμονία, με αποτέλεσμα να καταλήγουν στην θλίψη και την κατάθλιψη που είναι όντως φοβερές καταστάσεις, χειρότερες από τις σωματικές ασθένειες.
Μερικοί καλοτυχίζουν τους επώνυμους ανθρώπους, αυτούς που φαίνεται ότι χαίρονται την ζωή, αλλ’ όμως σε αυτές τις κατηγορίες κυριαρχεί η νόσος της εποχής μας, η κατάθλιψη, η οποία όπως φαίνεται μπορεί να χαρακτηριστεί και ως επώνυμη και καλλιτεχική ασθένεια!
