Aν θέλετε να μάθετε ξιφασκία στην Ιαπωνία και πάτε σε κάποιον δάσκαλο ξιφασκίας, το πιο πιθανό είναι να σας βάλει για λίγο σε μια αγγαρεία και την ώρα που εσείς θα πλένετε, για παράδειγμα, τα πιάτα, αυτός θα πετάγεται απότομα και θα σας δίνει μια στο κεφάλι.
Εσείς, φυσικά, την επόμενη φορά θα είστε πιο προετοιμασμένοι. Θα τον περιμένετε να βγει από το σημείο άλφα, αυτός, όμως, θα βγαίνει από το βήτα κ.ο.κ. Αφού θα έχουν περάσει εβδομάδες με τον δάσκαλο να παίζει το ίδιο διαρκώς βιολί, κάποια στιγμή αντιλαμβάνεστε πως το καλύτερο είναι να μην είστε καθόλου προετοιμασμένοι, γιατί αν έχετε διαρκώς μια υποψία για το σημείο όπου θα πέσει η επόμενη κατραπακια, θα εστιάζεστε διαρκώς στο, κατά πάσα πιθανότητα, λάθος σημείο και η κατραπακια θα έρχεται τελικά από αλλού. Θα πρέπει να είστε απόλυτα κεντραρισμένοι σε μια κατάσταση αυθόρμητης αντίδρασης.
Αυτό είναι το βασικό μάθημα στην τέχνη της ξιφασκίας.
Ακουσα μια πολύ χαριτωμένη και τρυφερή ιστορία για ένα δάσκαλο της ξιφασκίας κέντο, ο οποίος έλεγε στα αγόρια που είχε κοντά του: «Εγώ θα υποκλιθώ σ’ εκείνον που με οποιονδήποτε τρόπο καταφέρει να με αιφνιδιάσει». Οι μέρες, φυσικά, περνούσαν και οι μαθητές μάταια προσπαθούσαν να αιφνιδιάσουν τον γερόλυκο δάσκαλο τους. Κανείς τους δεν κατάφερνε να τον πιάσει εξ απήνης.
Μια μέρα, ζήτησε λίγο νερό για να ξεπλύνει τα πόδια του που είχαν βρωμίσει με λάσπες απ’ έξω. Ένα δεκάχρονο αγόρι του έφερε τη λεκάνη για να πλύνει τα πόδια του, το νερό όμως ήταν πολύ ζεστό και ο δάσκαλος του είπε: «Πήγαινε και φέρε το λίγο πιο δροσερό». Το αγόρι επέστρεψε, αλλά αυτή τη φορά με το νερό καυτό και ο δάσκαλος, χωρίς να το καταλάβει, βάζει τα πόδια του στη λεκάνη, τα τραβάει γρήγορα έξω και μετά πέφτει στα γόνατα και υποκλίνεται βαθιά μπροστά στο μικρό αγόρι.
Το αμάρτημα της αβλεψίας, της κατάστασης της μη εγρήγορσης, είναι το αμάρτημα της απώλειας της στιγμής της ζωής, και όλη η τέχνη της μη-πράξης-στην-πράξη είναι η τέχνη της διαρκούς εγρήγορσης. Έτσι, το βίωμα της ζωής θα υπάρχει αδιάλειπτα.
