Το Άγιο Πνεύμα είναι ο Θεός, το τρίτο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, παντοδύναμο όπως ο Πατέρας και ο Υιός. Το Άγιο Πνεύμα ζωογονεί, εμψυχώνει και ενδυναμώνει τα πλάσματα. Αυτό δίνει στα ζώα τη ζωή, στους ανθρώπους το νού και στους χριστιανούς την ανώτερη ζωή, την πνευματική. Αυτό φωτίζει τον άνθρωπο και τον βοηθάει να μπεί στη βασιλεία των ουρανών.
Το Άγιο Πνεύμα δίνεται στον καθένα μας όχι σύμφωνα με την αξία των καλών έργων του, αλλά δωρεάν, σύμφωνα με το έλεος του Θεού, για τη σωτηρία του.
1. Όταν κατοικήσει μέσα στον άνθρωπο το Άγιο Πνεύμα, του δίνει πίστη και φωτισμό. Χωρίς Αυτό, κανείς δεν μπορεί να έχει αληθινή και ζωντανή πίστη. Χωρίς το φωτισμό Του, και ο πιο σοφός και μορφωμένος άνθρωπος είναι ολότελα τυφλός ως προς τα έργα του Θεού και την κτίση Του. Απεναντίας, το Άγιο Πνεύμα μπορεί να φωτίσει εσωτερικά και τον πιο αμόρφωτο και απλοικό άνθρωπο, να του αποκαλύψει άμεσα τα έργα του Θεού και να του προσφέρει τη γλυκειά γεύση της βασιλείας Του. Ο άνθρωπος που έχει μέσα του το Άγιο Πνεύμα, αισθάνεται στην ψυχή του ένα ασυνήθιστο φως, που του ήταν ολότελα άγνωστο μέχρι τότε.
2. Το Άγιο Πνεύμα γεννάει στην καρδιά του ανθρώπου την αληθινή αγάπη. Η αληθινή αγάπη είναι σαν μία καθαρή φωτιά, μία πηγή θερμότητας, που ζεσταίνει την καρδιά. Είναι μία ρίζα, που βλαστάνει μέσα στην καρδιά όλα τα καλά έργα. Γιά τον άνθρωπο που έχει ζωογονηθεί από την αληθινή αγάπη, τίποτα δεν είναι δύσκολο, φοβερό η αδύνατο. Γι' αυτόν κανένας νόμος δεν είναι βαρύς, καμιά εντολή δεν είναι ανεφάρμοστη. Όλα του είναι εύκολα.
Η πίστη και η αγάπη, που χαρίζει στον άνθρωπο το Άγιο Πνεύμα, είναι τόσο μεγάλα και δυνατά όπλα στα χέρια του, που, αν τα έχει, μπορεί εύκολα, άνετα, με χαρά και γαλήνη να βαδίσει το δρόμο που βάδισε ο Χριστός.
3. Το Άγιο Πνεύμα δίνει ακόμα στον άνθρωπο δύναμη, για ν' αντιστέκεται στους πειρασμούς του κόσμου. Έτσι, χρησιμοποιεί βέβαια τα επίγεια αγαθά, αλλά σαν περαστικός ταξιδιώτης, χωρίς να κολλάει σ' αυτά την καρδιά του. Αντίθετα, ο άνθρωπος που δεν έχει μέσα του το Άγιο Πνεύμα, όσο μορφωμένος και έξυπνος κι αν είναι, μένει πάντα δούλος και αιχμάλωτος του κόσμου.
4. Το Άγιο Πνεύμα δίνει στον άνθρωπο και σοφία. Αυτό το βλέπουμε κατεξοχήν στους αγίους αποστόλους, που, πριν λάβουν το Άγιο Πνεύμα, ήταν αγράμματοι και απλοικοί άνθρωποι, ύστερα όμως κανείς δεν μπορούσε ν' αντισταθεί στη σοφία και τη δύναμη του λόγου τους.
Το Άγιο Πνεύμα χαρίζει σοφία όχι μόνο στα λόγια του ανθρώπου, αλλά και στις πράξεις του. Έτσι, λ.χ., εκείνος που έχει μέσα του το Πνεύμα, πάντα θα βρεί το χρόνο και τον τρόπο να φροντίσει για τη σωτηρία του, ακόμα και μέσα στο θόρυβο του κόσμου.
5. Το Άγιο Πνεύμα χαρίζει την αληθινή χαρά, την καρδιακή ευτυχία και την ασάλευτη ειρήνη. Ο άνθρωπος που δεν έχει μέσα του το Άγιο Πνεύμα, ποτέ δεν μπορεί να χαρεί αληθινά, να ευχαριστηθεί καθαρά, να νιώσει την ειρήνη που γλυκαίνει την ψυχή. Είναι αλήθεια ότι κάπου κάπου χαίρεται. Μα η χαρά του είναι στιγμιαία και όχι καθαρή. Κάπου-κάπου διασκεδάζει. Μα οι διασκεδάσεις του είναι πάντα κενές, ανούσιες, και μετά απ' αυτές τον κυριεύει μία ακόμα μεγαλύτερη στενοχώρια. Κάπου-κάπου είναι ήρεμος. Μα η ηρεμία του δεν είναι η πνευματική ειρήνη, είναι νάρκη της ψυχής. Καί αλίμονο σ' εκείνον που δεν προσπαθεί και δεν θέλει να ξυπνήσει απ' αυτή τη νάρκη!
6. Το Άγιο Πνεύμα δίνει και την αληθινή ταπείνωση. Ο άνθρωπος, ακόμα και ο πιο γνωστικός, δεν μπορεί να γνωρίσει τον εαυτό του όσο πρέπει, αν δεν έχει μέσα του το Άγιο Πνεύμα. Γιατί χωρίς τη θεία βοήθεια, δεν μπορεί να δεί την πραγματική κατάσταση της ψυχής του. Αν είναι τίμιος και κάνει κανένα καλό στους συνανθρώπους του, νομίζει πως είναι δίκαιος η και, σε σύγκριση με τους άλλους, τέλειος και πως δεν του χρειάζεται τίποτ' άλλο!
Το Άγιο Πνεύμα, όταν κατοικήσει μέσα μας, μας αποκαλύπτει όλη την εσωτερική μας φτώχια και αδυναμία. Καί ανάμεσα στις αρετές μας, προβάλλει όλες τις αμαρτίες μας, την αμέλειά μας, την αδιαφορία μας για τη σωτηρία των άλλων, την ιδιοτέλειά μας ακόμα και εκεί που φαινόμαστε μεγαλόψυχοι, την παχυλή φιλαυτία μας ακόμα και εκεί που ποτέ δεν την υποπτευόμασταν. Κοντολογίς, το Άγιο Πνεύμα μας τα δείχνει όλα, όπως πραγματικά είναι. Καί τότε αρχίζουμε ν' αποκτάμε την αληθινή ταπείνωση. Τότε αρχίζουμε να χάνουμε την εμπιστοσύνη μας στις δικές μας δυνάμεις και αρετές. Τότε αρχίζουμε να θεωρούμε τον εαυτό μας χειρότερο από τους άλλους ανθρώπους. Καί ταπεινωμένοι μπροστά στον Ιησού Χριστό, αρχίζουμε να μετανοούμε ειλικρινά και να ελπίζουμε μόνο σ' Εκείνον.
7. Το Άγιο Πνεύμα μας διδάσκει, τέλος, την αληθινή προσευχή. Κανένας δεν μπορεί να κάνει προσευχή πραγματικά ευάρεστη στο Θεό, πριν λάβει το Άγιο Πνεύμα. Γιατί αν αρχίσει να προσεύχεται, χωρίς να έχει μέσα του το Άγιο Πνεύμα, θα δεί το νού του να μην μπορεί να συγκεντρωθεί. Επιπλέον, δεν γνωρίζει, όπως πρέπει, ούτε τον εαυτό του ούτε τις ανάγκες του ούτε τι να ζητήσει ούτε πως να το ζητήσει από το Θεό. Καλά-καλά δεν ξέρει ούτε τι είναι ο Θεός. Όποιος, όμως, έχει μέσα του το Άγιο Πνεύμα, γνωρίζει το Θεό, βλέπει ότι Αυτός είναι ο Πατέρας του και ξέρει πως να Τον πλησιάσει, πως να Τον παρακαλέσει και τι να Τού ζητήσει. Οι σκέψεις του στην προσευχή είναι εύτακτες, καθαρές, προσηλωμένες μόνο στον Κύριο. Ένας τέτοιος άνθρωπος μπορεί με την προσευχή του να πετύχει τα πάντα, ακόμα και βουνά να μετακινήσει.
Να, λοιπόν, τι χαρίζει το Άγιο Πνεύμα σ' εκείνον που Το έχει λάβει. Βλέπετε ότι, χωρίς τη βοήθεια και τη συνέργεια του Αγίου Πνεύματος, είναι αδύνατον όχι μόνο να μπούμε στην ουράνια βασιλεία, αλλά κι ένα βήμα να κάνουμε στο δρόμο που οδηγεί εκεί. Γι' αυτό είναι απαραίτητο να ποθούμε και να ζητάμε το Άγιο Πνεύμα• είναι απαραίτητο να Το αποκτήσουμε και να Το έχουμε πάντα μέσα μας, όπως Το είχαν οι άγιοι απόστολοι.
Το Άγιο Πνεύμα δίνεται στον καθένα μας όχι σύμφωνα με την αξία των καλών έργων του, αλλά δωρεάν, σύμφωνα με το έλεος του Θεού, για τη σωτηρία του.
1. Όταν κατοικήσει μέσα στον άνθρωπο το Άγιο Πνεύμα, του δίνει πίστη και φωτισμό. Χωρίς Αυτό, κανείς δεν μπορεί να έχει αληθινή και ζωντανή πίστη. Χωρίς το φωτισμό Του, και ο πιο σοφός και μορφωμένος άνθρωπος είναι ολότελα τυφλός ως προς τα έργα του Θεού και την κτίση Του. Απεναντίας, το Άγιο Πνεύμα μπορεί να φωτίσει εσωτερικά και τον πιο αμόρφωτο και απλοικό άνθρωπο, να του αποκαλύψει άμεσα τα έργα του Θεού και να του προσφέρει τη γλυκειά γεύση της βασιλείας Του. Ο άνθρωπος που έχει μέσα του το Άγιο Πνεύμα, αισθάνεται στην ψυχή του ένα ασυνήθιστο φως, που του ήταν ολότελα άγνωστο μέχρι τότε.
2. Το Άγιο Πνεύμα γεννάει στην καρδιά του ανθρώπου την αληθινή αγάπη. Η αληθινή αγάπη είναι σαν μία καθαρή φωτιά, μία πηγή θερμότητας, που ζεσταίνει την καρδιά. Είναι μία ρίζα, που βλαστάνει μέσα στην καρδιά όλα τα καλά έργα. Γιά τον άνθρωπο που έχει ζωογονηθεί από την αληθινή αγάπη, τίποτα δεν είναι δύσκολο, φοβερό η αδύνατο. Γι' αυτόν κανένας νόμος δεν είναι βαρύς, καμιά εντολή δεν είναι ανεφάρμοστη. Όλα του είναι εύκολα.
Η πίστη και η αγάπη, που χαρίζει στον άνθρωπο το Άγιο Πνεύμα, είναι τόσο μεγάλα και δυνατά όπλα στα χέρια του, που, αν τα έχει, μπορεί εύκολα, άνετα, με χαρά και γαλήνη να βαδίσει το δρόμο που βάδισε ο Χριστός.
3. Το Άγιο Πνεύμα δίνει ακόμα στον άνθρωπο δύναμη, για ν' αντιστέκεται στους πειρασμούς του κόσμου. Έτσι, χρησιμοποιεί βέβαια τα επίγεια αγαθά, αλλά σαν περαστικός ταξιδιώτης, χωρίς να κολλάει σ' αυτά την καρδιά του. Αντίθετα, ο άνθρωπος που δεν έχει μέσα του το Άγιο Πνεύμα, όσο μορφωμένος και έξυπνος κι αν είναι, μένει πάντα δούλος και αιχμάλωτος του κόσμου.
4. Το Άγιο Πνεύμα δίνει στον άνθρωπο και σοφία. Αυτό το βλέπουμε κατεξοχήν στους αγίους αποστόλους, που, πριν λάβουν το Άγιο Πνεύμα, ήταν αγράμματοι και απλοικοί άνθρωποι, ύστερα όμως κανείς δεν μπορούσε ν' αντισταθεί στη σοφία και τη δύναμη του λόγου τους.
Το Άγιο Πνεύμα χαρίζει σοφία όχι μόνο στα λόγια του ανθρώπου, αλλά και στις πράξεις του. Έτσι, λ.χ., εκείνος που έχει μέσα του το Πνεύμα, πάντα θα βρεί το χρόνο και τον τρόπο να φροντίσει για τη σωτηρία του, ακόμα και μέσα στο θόρυβο του κόσμου.
5. Το Άγιο Πνεύμα χαρίζει την αληθινή χαρά, την καρδιακή ευτυχία και την ασάλευτη ειρήνη. Ο άνθρωπος που δεν έχει μέσα του το Άγιο Πνεύμα, ποτέ δεν μπορεί να χαρεί αληθινά, να ευχαριστηθεί καθαρά, να νιώσει την ειρήνη που γλυκαίνει την ψυχή. Είναι αλήθεια ότι κάπου κάπου χαίρεται. Μα η χαρά του είναι στιγμιαία και όχι καθαρή. Κάπου-κάπου διασκεδάζει. Μα οι διασκεδάσεις του είναι πάντα κενές, ανούσιες, και μετά απ' αυτές τον κυριεύει μία ακόμα μεγαλύτερη στενοχώρια. Κάπου-κάπου είναι ήρεμος. Μα η ηρεμία του δεν είναι η πνευματική ειρήνη, είναι νάρκη της ψυχής. Καί αλίμονο σ' εκείνον που δεν προσπαθεί και δεν θέλει να ξυπνήσει απ' αυτή τη νάρκη!
6. Το Άγιο Πνεύμα δίνει και την αληθινή ταπείνωση. Ο άνθρωπος, ακόμα και ο πιο γνωστικός, δεν μπορεί να γνωρίσει τον εαυτό του όσο πρέπει, αν δεν έχει μέσα του το Άγιο Πνεύμα. Γιατί χωρίς τη θεία βοήθεια, δεν μπορεί να δεί την πραγματική κατάσταση της ψυχής του. Αν είναι τίμιος και κάνει κανένα καλό στους συνανθρώπους του, νομίζει πως είναι δίκαιος η και, σε σύγκριση με τους άλλους, τέλειος και πως δεν του χρειάζεται τίποτ' άλλο!
Το Άγιο Πνεύμα, όταν κατοικήσει μέσα μας, μας αποκαλύπτει όλη την εσωτερική μας φτώχια και αδυναμία. Καί ανάμεσα στις αρετές μας, προβάλλει όλες τις αμαρτίες μας, την αμέλειά μας, την αδιαφορία μας για τη σωτηρία των άλλων, την ιδιοτέλειά μας ακόμα και εκεί που φαινόμαστε μεγαλόψυχοι, την παχυλή φιλαυτία μας ακόμα και εκεί που ποτέ δεν την υποπτευόμασταν. Κοντολογίς, το Άγιο Πνεύμα μας τα δείχνει όλα, όπως πραγματικά είναι. Καί τότε αρχίζουμε ν' αποκτάμε την αληθινή ταπείνωση. Τότε αρχίζουμε να χάνουμε την εμπιστοσύνη μας στις δικές μας δυνάμεις και αρετές. Τότε αρχίζουμε να θεωρούμε τον εαυτό μας χειρότερο από τους άλλους ανθρώπους. Καί ταπεινωμένοι μπροστά στον Ιησού Χριστό, αρχίζουμε να μετανοούμε ειλικρινά και να ελπίζουμε μόνο σ' Εκείνον.
7. Το Άγιο Πνεύμα μας διδάσκει, τέλος, την αληθινή προσευχή. Κανένας δεν μπορεί να κάνει προσευχή πραγματικά ευάρεστη στο Θεό, πριν λάβει το Άγιο Πνεύμα. Γιατί αν αρχίσει να προσεύχεται, χωρίς να έχει μέσα του το Άγιο Πνεύμα, θα δεί το νού του να μην μπορεί να συγκεντρωθεί. Επιπλέον, δεν γνωρίζει, όπως πρέπει, ούτε τον εαυτό του ούτε τις ανάγκες του ούτε τι να ζητήσει ούτε πως να το ζητήσει από το Θεό. Καλά-καλά δεν ξέρει ούτε τι είναι ο Θεός. Όποιος, όμως, έχει μέσα του το Άγιο Πνεύμα, γνωρίζει το Θεό, βλέπει ότι Αυτός είναι ο Πατέρας του και ξέρει πως να Τον πλησιάσει, πως να Τον παρακαλέσει και τι να Τού ζητήσει. Οι σκέψεις του στην προσευχή είναι εύτακτες, καθαρές, προσηλωμένες μόνο στον Κύριο. Ένας τέτοιος άνθρωπος μπορεί με την προσευχή του να πετύχει τα πάντα, ακόμα και βουνά να μετακινήσει.
Να, λοιπόν, τι χαρίζει το Άγιο Πνεύμα σ' εκείνον που Το έχει λάβει. Βλέπετε ότι, χωρίς τη βοήθεια και τη συνέργεια του Αγίου Πνεύματος, είναι αδύνατον όχι μόνο να μπούμε στην ουράνια βασιλεία, αλλά κι ένα βήμα να κάνουμε στο δρόμο που οδηγεί εκεί. Γι' αυτό είναι απαραίτητο να ποθούμε και να ζητάμε το Άγιο Πνεύμα• είναι απαραίτητο να Το αποκτήσουμε και να Το έχουμε πάντα μέσα μας, όπως Το είχαν οι άγιοι απόστολοι.
